ضد عفونی کردن پوست جهت تزریقات زیبایی

بیشتر ما از عوارض روش هایی مانند تزریق فیلر و سم بوتولینوم آگاه هستیم.  ضد عفونی کردن پوست گامی مهم در جلوگیری از بروز عوارضی مانند عفونت است و عدم استفاده از روش های مناسب می تواند بیماران شما را در معرض خطر قرار دهد. در این مقاله به اهمیت ضدعفونی کردن پوست قبل از روش های تزریقی می پردازیم و ضرورت استفاده از آنها را مورد بررسی قرار می دهیم.

چرا ضدعفونی کننده؟

میکروبیوتا پوستی (فلور باکتریایی پوست) در دو حالت سلامت و بیماری پوست نقش دارد، زیرا برخی میکروارگانیسم ها پتانسیل تبدیل شدن به پاتوژن ها را دارند.  مجموعه متنوع میکروارگانیسم های موجود از رشد باکتری های کومنسال (باکتریهای کومنسال تا وقتی که در مکان اصلی خود هستند بیماری تولید نمی کنند اما اگر در بخش دیگری از بدن وارد شوند یا شرایط محیط آنها تغییر کند ممکن است بیماریزا شوند.) پشتیبانی می کنند که به نوبه خود مستقیم و غیرمستقیم میزبان را از باکتری های بیماری زا محافظت می کنند.  ارگانیسم های موجود در پوست عمدتا گرم مثبت بوده شامل استافیلوکوکوس، میکروکوکوس، استافیلوکوکوس اورئوس و استرپتوکوک پیوژنز هستند. ارگانیسم های گرم منفی به دلیل خشک بودن پوست طبیعی معمولاً روی آن یافت نمی شوند. هنگامی که محیط طبیعی و مکانیسم های دفاعی پوست تغییر یافته یا از بین رود (به عنوان مثال، مرطوب شدن/ انسداد)، هر دوی باکتری های کامنسال و بیماری زا می توانند رشد کنند.  بنابراین، در اعمال و مداخلات جلدی مانند تزریق سم بوتولینوم A و فیلرها، به کارگیری روش صحیح و بهینه ضدعفونی کردن پوست ضروری است.

فیلرهای پوستی

تزریق مواد خارجی مانند فیلرهای پوستی در واقع قرار دادن نوعی ایمپلنت است که برای مدتی در محل خود باقی می ماند. به همین علت، با خطر عفونت همراه است. خطر بروز عوارض جانبی و عفونت با باکتری های پوستی از جمله استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس و آکنه پروپیونیبباکتریوم در تزریق فیلر بسته به تکنیک و مکان تزریق مخصوصا در فیلرهای سفتر و با ماندگاری زیاد گزارش شده است.  فقط تعداد محدودی میکروارگانیسم های که ذکر شد، برای آلوده کردن وسایل پزشکی در حین تزریق از طریق غشای مخاطی یا پوست کافی است. این امر می تواند به کولونیزاسیون باکتریایی هیدروژل های کاشته شده منجر شود که در طول زمان، باعث مقاومت در برابر درمان های ضد میکروبی همراه با شروع علائم متفاوت در مدت کوتاهی یا چند سال پس از تزریق فیلر می شود.  یک مطالعه گزارش کرده است که در چندین فیلر پوستی از جمله ژل های پلی آکریل آمید، اسید هیالورونیک و هیدروکسی آپاتیت، پاتوژن هایی از قبیل سودوموناس آئروژینوزا، استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس و پروپیونی باکتریوم آکنز، بیوفیلم های قوی را تشکیل می دهند (شکل 1).

محققان مطالعه دیگری از کولونیزاسیون باکتری ها بر روی فیلرهای نیمه دائمی که در مطالعه خود استفاده کردند گزارش دادند و هیچ رشد باکتریایی در ترکیبات اکریلیک دائمی دیده نشده است. وانگ و همکاران برای بررسی در مورد آماده سازی پوست و تزریق پرکننده های پوستی از دو مدل آزمایشگاهی استفاده کرده اند. آنها آماده سازی پوست و تزریق فیلر پوستی با استفاده از پوست خوک را شبیه سازی و بررسی کردند (الکل، کلرهگزیدین و دستمال مرطوب با پوویدون-ید (بتادین) اثر مشابهی را گزارش دادند) و مواد سیلیکونی (برای مطالعه انتقال باکتریهای زنده). آن ها از شبیه ساز پرکننده پوستی استفاده کردند (مایع شفاف با خاصیت الاستیک مشابه).  افزایش انتقال باکتری با افزایش قطر سوزن گزارش شد (گیج 30، گیج 25، گیج 18)، کاهش انتقال با افزایش عمق تزریق از 1-3 میلی متر، انتقال مشابه از طریق تزریقات سریالی و تکنیک های تزریق خطی، و افزایش خطر انتقال میکروبی با تکنیک fanning (روش بادبزنی) در این مطالعه دیده شد.  آن ها توضیح دادند که ماهیت انجام مطالعه در شرایط آزمایشگاهی یک محدودیت مهم است.

 زمان ضد عفونی بیشتر، استفاده از چندین مرحله ضدعفونی کردن و انتخاب روش صحیح برای بهبود اثربخشی آماده سازی پوست جهت تزریق توصیه شده است.

شکل 1: نمای پانورامای کروی 360 درجه در داخل بیوفیلم باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک. بیوفیلم مجموعه ای از میکروارگانیسم ها (باکتری ها ، تک یاخته ها ، قارچ ها ، جلبک ها ، مخمرها و سایر میکروارگانیسم ها) است که از نظر جسمی به یکدیگر پیوسته اند.

دوبول و هایدنریش موارد زیر را در ارتباط با عوارض عمده تزریق فیلر گزارش کرده اند که در سال 2018 منتشر شده است:

• انتخاب نامناسب بیمار
• روش تزریق
• میزان حجم
• نحوه و نوع فیلر مورد استفاده

سم بوتولینوم

در سال 2003، هوتین و همکاران مقاله ای را در خبرنامه سازمان بهداشت جهانی با عنوان “بهترین روش های کنترل عفونت در تزریق های زیر جلدی و عضلانی” منتشر کرند.  این محققین شستشوی پوستی که به وضوح آلوده یا کثیف است را توصیه کردند، با این حال، شستشوی پوست تمیز قبل از تزریق ضروری نیست.  در هنگام ضد عفونی کردن پوست، از سواب های یکبار مصرف استفاده شود و همچنین برای اطمینان از فعالیت ضد باکتریایی مناسب، زمان تماس توصیه شده خاص محصول را حفظ کنید.  لازم به ذکر است که این توصیه مختص هیچ داروی خاصی نبوده و فقط به “کنترل عفونت” محدود است.

مطالعات گزارش کرده اند که عفونت ها و عوارض موضعی (به عنوان مثال آبسه، سپسیس) می توانند در اثر تزریق عضلانی ایجاد شوند. گزارش موردی از عفونت مایکوباکتریایی (مایکوباکتریوز غیر توبرکولوز) ثانویه به تزریق سم بوتولینوم A در سال 2015 منتشر شد، اما نویسندگان نتوانستند منبع آلودگی را پیدا کنند.  با توجه به اطلاعات موجود، هیچ مورد مهم دیگری از عفونت پس از تزریق سم بوتولینوم گزارش نشده است. با این وجود، پرهیز از تزریق نزدیک مناطق دارای عفونت، مجاور آکنه یا پوست ملتهب توصیه می شود و استفاده از پروتکل ضدعفونی بهینه و کارآمد هنوز هم مهم بوده و توصیه می شود.

پیش گیری

آلودگی هنگام تزریق اولین قدم برای روند پاتوژنز است، بنابراین پیشگیری مهم است. در این راستا، دو مرحله مهم در نظر گرفته شده است: آماده سازی پوست قبل از تزریق و روش تزریق.

آماده سازی پوست

از آماده سازی و ضد عفونی پوست بیمار قبل از تزریق نباید غافل شد. در ابتدا بیماران باید موهای خود را بسته یا سرپوش جراحی قرار دهند، دستان خود را بشویند و در صورت احتمال لمس نواحی درمانی در حین یا بعد از عمل، از الکل برای ضدعفونی کردن دستان خود استفاده کنند. توصیه می شود بیماران بدون آرایش در کلینیک حاضر شوند. اگر بیمارن آرایش و همچنین محصولات مراقبت از پوست از جمله ضد آفتاب دارند، حتما باید تمیز شود.

بهتر است منطقه مورد نظر و حتی مناطق مجاور را تمیز کنید، زیرا آلودگی ها می توانند در فعالیت ضد عفونی کننده ها تداخل کنند، به عنوان مثال اثر ضد میکروبی الکل را کاهش دهند. برای جلوگیری از آلودگی و عفونت احتمالی، ضد عفونی دقیق و بهینه پوست ضروری است.

مواد ضد عفونی کننده

انواع مختلفی از مواد ضد عفونی کننده وجود دارد که می توان برای روشهای تزریقی در نظر گرفته شود.

الکل

تنوع:

• الکل ایزوپروپیل 70٪
• الکل ایزوپروپیل (70٪) به همراه پودیدون-ید
• الکل ایزوپروپیل (70٪) به علاوه کلرهگزیدین گلوکونات (2٪)

الکل یک ضد عفونی کننده میکروبی با طیف عمل گسترده و سریع است که با ایجاد آسیب به پروتئین و DNA باعث فعالیت ضد میکروبی در برابر موارد زیر می شود:

• باکتریهای گرم مثبت و گرم منفی است
• پاتوژن های مقاوم به چند دارو از جمله استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی سیلین (MRSA)، انتروکوک مقاوم به وانکومایسین (VRE) و مایکوباکتریوم توبرکلوزیس
• قارچ ها

عمل آن سریع است (<30 ثانیه) اما فعالیت ماندگار و تجمعی ندارد. تأثیر ماندگار مواد ضد عفونی کننده مورد استفاده از آن جهت مهم است که باعث مهار رشد مجدد باقیمانده فلور پوستی می شود. محلول های مبتنی بر الکل، از جمله کلرهگزیدین الکل دار یا پوویدون ید الکلی، فعالیت ضد میکروبی بیشتری در مقایسه با الکل به تنهایی دارند و به محض استفاده، کاهش فوری تعداد میکروبی ها همراه با اثربخشی پایدار برای یک دوره زمانی وجود دارد.

پوویدون آیوداین یا همان بتادین

تنوع: پودیدون-ید (ترکیبی از ید مولکولی + پلی ‌وینیل ‌پیرولیدون)

پودیدون-ید دارای فعالیت ضد میکروبی با طیف گسترده و عملکرد اثبات شده در برابر میکروارگانیسم های مقاوم (به عنوان مثال استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم در برابر متی سیلین) است. مزیت آنتی سپتیک‌های حاوی ید، طیف گسترده فعالیت ضد میکروبی (کشتن غالب پاتوژن‌ها حتی اسپورها) می‌باشد. برای اثردهی مطلوب سه تا پنج دقیقه زمان لازم است. گزارش شده است که ترکیبی از اتیل الکل یا ایزوپروپیل الکل و پیویدون-ید سریع تر، با طیف گسترده و پایدارتر از هر یک از عوامل ذکر شده به تنهایی عمل می کند.

کلرهگزیدین

تنوع: کلرهگزیدین گلوکونات

کلرهگزیدین یکی از دهانشویه های پرمصرف است که برای درمان زخم های دهان و لثه و عفونت های دهان به کار می رود. کلرهگزیدین بر طیف وسیعی از باکتری های گرم مثبت و منفی، برخی از قارچ‌ها و برخی از ویروس‌ها از جمله ویروس مولد ایدز و هپاتیت مؤثر است. کلرهگزیدین به صورت محلول موضعی کاربردهای غیردهانی نیز دارد. کلرهگزیدین گلوکونات (5/0- 1%) محصولات (در الکل) مبتنی بر طیف گسترده فعالیت، اثربخشی عالی و عملکرد مداوم (48 ساعت) دارد. ترکیبی از عمل سریع و فوری الکل و فعالیت مداوم و بهینه کلرهگزیدین یا ید است. در هنگام استفاده از کلرهگزیدین بسیار احتیاط کنید. این ماده باید از چشم و گوش (اتوتوکسیک) فاصله داشته باشد و پزشکان قبل از استفاده باید حساسیت احتمالی بیمار را بررسی کنند.

هیپوکلریت سدیم

هیپوکلریت سدیم (سفیدکننده/ آب ژاول) یک ماده ضد عفونی کننده موثر است. معرفی آن برای بهداشت دست در قرن 19 توسط پزشک مجارستانی دکتر ایگناز سملوویز منجر به کاهش شدید عوارض و مرگ و میر شد. این ماده به طور مؤثر و ایمن در محیط های صنعتی بزرگ و خانگی مورد استفاده قرار می گیرد.  این ماده یک باکتری کش قوی (باکتری های گرم مثبت و گرم منفی)، اسپوروکسید و قارچ کش است. آلوارز و همکاران عمل ضد عفونی کننده بین پویدون-ید 10٪ و هیپوکلریت سدیم 10٪ را بررسی و هیچ تفاوتی را گزارش نکردند.

در یک مطالعه دیگر، فعالیت ضد عفونی کننده هیپوکلریت سدیم 10٪ در مقابل کلرهگزیدین گلوکونات 2٪ در ایزوپروپیل الکل 70٪ در 30 داوطلب سالم مورد بررسی قرار گرفت. محققان این مطالعه کارآیی برابری را برای این دو محصول گزارش کردند، اما فقط برای رویه هایی که نیازی به عامل ضدعفونی کننده طولانی مدت ندارند.

گزارش شده است که استفاده موضعی از هیپوکلریت سدیم دارای ایمنی مناسب است و یک عامل جهش زا، سرطان زا یا تراتوژن نیست؛ اما با ممکن است باعث ایجاد قرمزی و حساسیت شود.  براساس یک مطالعه در رابطه با سمیت مرتبط با استفاده از هیپوکلریت سدیم، استفاده غیر از استفاده موضعی (استنشاق، تزریق، بلع  رسوب به بافت/جریان خون) می تواند منجر به “عوارض مهم و حتی مرگ و میر” شود.

اسید هیپوکلروز

اسید هیپوکلروز همچنین دارای سابقه طولانی و کاربردهای گسترده ای از تمیز کردن محیط بیمارستان تا مراقبت از زخم با گزارش از “خاصیت میکروب کشی قوی، آنتی بیوفیلم و ​​قدرت بهبود زخم” است. این ماده از هیپوکلریت سدیم و پراکسید هیدروژن تولید می شود، اگرچه تولید کنندگان ادعا می کنند که کمترین مقدار هیپوکلریت سدیم به دلیل ارتباط آن با قرمزی و حساسیت، در محلول نهایی وجود دارد. اسید هیپوکلروز غیرسمی است، فعالیت گسترده (ضد باکتری، قارچ کش، ضد ویروس، اسپور کش) دارد، به عنوان pH خنثی هم برای پوست و هم برای سلول های زخم عمل کرده و فعالیت آنتی بیوفیلم دارد. این خصوصیات باعث می شوند محلول اسید هیپوکلروز پایدار در اعمال زیبایی شناسی پزشکی و برای کاربردهای قبل و بعد از درمان موثر و بهینه باشد.

روش های تزریق

برای تجویز فیلرهای پوستی، استفاده از بسته های استریل یکبار مصرف برای هر بیمار توصیه می شود (شکل 2) بسته های استریل ارزان قیمت، در دسترس و قابل استفاده مناسب و آسان هستند. می توان از دستکش استریل استفاده کرد، اما ضروری نیست. علیرغم استفاده از بسته های استریل، سوزن ها و کانولاها را نباید بدون سرپوش آنها روی سطح کار قرار داد یا با دستکش یا گاز لمس کرد.  ژل های پرکننده پوستی استریل هستند، با این حال می دانیم که اکثر سرنگ های موجود در بازار اینگونه نیستند. پزشکان باید اطمینان حاصل کنند که در طی عمل تزریق سوزن یا کانولا آلوده نشوند. برای جلوگیری از خطر ایجاد بیوفیلم، تزریق از طریق مخاط بینی یا دهان توصیه نمی شود. باید از پروتکل کاربرد صحیح یک ضد عفونی کننده مناسب پیروی شود.

شکل 2: نمونه ای از یک بسته استریل یکبار مصرف

بحث در مورد لباس شخصی، تجهیزات محافظ شخصی (PPE) و موضوعات مشابه از این مقاله فراتر است. با این حال، این مباحث نیز مهم هستند و همه کارکنان بهداشت و درمان باید در این زمینه آموزش ببینند یا در صورت عدم اطلاعات کافی به دنبال یادگیری این موارد باشند.

جمع بندی

ضد عفونی کننده پوست قبل از تزریق توصیه می شود. این موضوع مخصوصا برای  تزریق ایمپلنت های کوتاه مدت یا طولانی مدت از اهمیت ویژه ای برخوردار است، زیرا محصول برای مدت زمانی در بافت باقی می ماند. الکل، کلرهگزیدین گلوکونات موجود در ایزوپروپیل الکل، هیپوکلریت سدیم، پیویدون-ید و اسید هیپوکلروز همه عوامل ضد عفونی کننده مؤثر هستند.  با این حال، نحوه عملکرد، پوشش ضد میکروبی، شروع و طول مدت اثر آنها متفاوت است. با در نظر گرفتن این متغیرها می توان عامل بهینه و موثری را برای روش های درمانی مختلف انتخاب کرد.  ضد عفونی کننده انتخاب شده باید سریع عمل کند، طیف عمل گسترده ای داشته باشد و برای انجام اقدامات تهاجمی تر، رشد مجدد میکروارگانیسم ها را در طی و مدتی بعد از عمل سرکوب کند.